आज महाराष्ट्रासह देशभरात सरकारी कार्यालयांमध्ये हजारो पदं रिक्त आहेत. ही केवळ एक आकडेवारी नाही, तर ही लोकशाही व्यवस्थेच्या गाभ्याला लागलेली ठिणगी आहे. महसूल, आरोग्य, शिक्षण, पोलीस, न्यायव्यवस्था अशा प्रत्येक क्षेत्रात मनुष्यबळाची टंचाई तीव्रतेने जाणवत आहे. तलाठी, मंडळ अधिकारी, शिक्षक, डॉक्टर, पोलीस कर्मचारी, न्यायालयीन लिपिक – या सगळ्या अत्यावश्यक पदांवर भरती न झाल्यामुळे नागरिकांची अडवणूक होते, सेवा रखडतात आणि परिणामतः भ्रष्टाचाराला खतपाणी मिळतं.

संधी असूनही संकट का?

एका बाजूला लाखो सुशिक्षित, पात्र युवक बेरोजगार आहेत. सरकारी नोकरीसाठी ते वर्षानुवर्षं तयारी करत असतात. पण दुसरीकडे, भरती प्रक्रियेत असंख्य अडथळे आहेत – लालफीतशाही, निधीचा अभाव, प्रशासकीय अनास्था, व नियमित वेळापत्रकाचा अभाव. अनेक पदांसाठी परीक्षा घेतल्या जात नाहीत, घेतल्यास निकालात प्रचंड उशीर होतो आणि निवड झालेल्या उमेदवारांचीही नियुक्ती वर्षानुवर्षं लांबते.

या विलंबामुळे एकीकडे जनतेला सेवा मिळत नाहीत, तर दुसरीकडे युवांमध्ये नैराश्य, अस्थिरता आणि व्यवस्था विरोधी भावना वाढते. ही सामाजिक असंतोषाची ठिणगी भविष्यात मोठं संकट घडवू शकते.

उपाय काय?

1. भरती प्रक्रिया गतीमान करा:
   ऑनलाईन अर्ज, डिजिटल परीक्षा, पारदर्शक आणि ठोस वेळापत्रक या मार्गांनी भरती प्रक्रिया वेगाने आणि विश्वासार्ह करता येईल.

2. कंत्राटी नव्हे, तर नियमित भरतीला प्राधान्य द्या:
   कंत्राटी कर्मचाऱ्यांवर व्यवस्थेचा भार टाकून दीर्घकालीन गुणवत्ता निर्माण होणार नाही. प्रशासन बळकट करायचं असेल, तर नियमित भरती आवश्यक आहे.

3. राजकीय इच्छाशक्ती दाखवा:
   केवळ घोषणांचं राजकारण न करता, सरकारने तात्काळ पावलं उचलून रिक्त पदं भरणं ही आपली जबाबदारी म्हणून स्वीकारली पाहिजे.

निष्कर्ष:

सक्षम आणि तत्पर सरकारी कर्मचारी नसतील, तर कोणतीही योजना यशस्वी होऊ शकत नाही. ’डिजिटल इंडिया’, ‘ई-गव्हर्नन्स’, ’स्वच्छ भारत’ अशा अनेक योजनांचं यश केवळ तंत्रज्ञानावर नाही, तर ते वापरणाऱ्या प्रशिक्षित मनुष्यबळावर अवलंबून असतं.

म्हणूनच, रिक्त पदं भरून प्रशासनाला अधिक गतिशील आणि सक्षम करण्याची हीच योग्य वेळ आहे – अन्यथा, ही संधीच भविष्यात मोठ्या संकटात रूपांतरित होईल.