महाराष्ट्राने मागील पाच वर्षांत मनरेगा अंतर्गत रोजगार निर्मितीत देशात सर्वाधिक प्रगती केली आहे.
मनरेगामध्ये महाराष्ट्रात तयार झालेले ‘मनुष्य दिवस’ तब्बल २.५५ पट वाढले आहेत —
२०१९-२० मध्ये ६२९.५८ लाख मनुष्य दिवस होते, ते आता १,६११.२० लाखांवर गेले आहेत.

राष्ट्रीय सरासरीपेक्षा अधिक वेगाने वाढ
देशपातळीवर मनरेगातील वाढ केवळ ८% इतकी होती, तर महाराष्ट्राची वाढ याच कालावधीत २५५% झाली आहे — यामुळे राज्य सर्वाधिक वेगाने ग्रामीण रोजगार निर्माण करणारे राज्य ठरले आहे.

ग्रामीण कुटुंबांना मनरेगाचा मोठा आधार

• राज्यात ग्रामीण भागात रोजगाराच्या संधी मर्यादित असल्याने अनेक कुटुंबे मनरेगावर अवलंबून आहेत.
• विशेषतः कोरोनाकाळात या योजनेचा वापर मोठ्या प्रमाणावर वाढला होता.

‘मनुष्य दिवस’ म्हणजे काय?

• ‘मनुष्य दिवस’ म्हणजे एका व्यक्तीने एका दिवसात केलेल्या कामाची मोजणी.
• मनरेगात प्रत्येक व्यक्तीने प्रतिदिन केलेलं काम एक मनुष्य दिवस मानलं जातं.

२०२४-२५ साठी मनरेगाचा निधी आणि इतर राज्यांची स्थिती

• उत्तर प्रदेशने २०२४-२५ मध्ये ३,३३७.९१ लाख मनुष्य दिवसांसह आघाडी घेतली.
• मात्र, वाढीच्या टक्केवारीत महाराष्ट्रानेच सर्व राज्यांना मागे टाकले आहे.